Franchising Nedir?

franchising

Franchising nedir sorusuna verilecek cevap kısaca; bir kişinin bir firmanın isim hakkını alıp kullanmasıdır. Küçük ve orta ölçekli firmalar gelişmek için bir strateji geliştirmek zorundadır. Geliştirilen stratejilerden biri de franchising sistemidir. ABD’de 1950 yılından beri uygulanan franchising sistemi, 1970’li yıllardan beri tüm dünya çapında yayılmaya başlamıştır. Ülkemizde ise ilk kez 1986 yılında McDonalds markası tarafından uygulanmıştır. Franchising Derneği UFRAD verilerine göre; franchise alan sayısı 72.000 kişi, franchise veren sayısı ise 2.700 kişidir. Franchising sisteminde, franchising alan kişiye franchise, franchising veren kişiye ise franchisordenir.

Franchising Sisteminin Avantajları

Franchisor ve franchise bakış açısından franchising sisteminin avantajlarını listeleyelim.

  • Franchising sistemi sayesinde franchisor isim hakkını franchise kullandırarak kazanç sağlayabiliyor. Franchisor ise müşteri bulma sıkıntısı çekmeyerek iş kurma imkânı sağlıyor.
  • Franchisor, hiçbir kuruluş ve sabit masraf yapmayacaktır. Franchise ise ürün temini konusunda sıkıntı yaşamayacaktır.
  • Franchisorun personel alımı ve personele verilecek ücret gibi konularda sorunu olmayacaktır. İdare ve işletme franchisor tarafından yapılacağından franchise bu konuda işe ilk atıldığında herhangi bir sorunla karşılaşmayacaktır.
  • Franchisor kurulan firma için hiçbir kurulum gideri harcamasa da isim hakkı sayesinde gelir sağlayabilecektir. Franchise büyük bir firmanın şubesi olacağından kredi alırken zorluk çekmeyecektir.
  • Reklam çalışmalarının franchisor tarafından yapılması franchise için büyük avantajdır. Ayrıca franchise franchisorun şubelerinden biri olacağından firmanın mali ve hukuk danışmanlarından yararlanabilecektir.
  • Franchisor tarafından verilecek eğitimler franchisenin deneyimsizliği ile bir hata yapmasının önüne geçecektir.
  • Franchising alanın açacağı şube dekorasyon ve mobilya konusunda franchising verenin projelerinden yararlanacağı için maliyet düşecektir.
  • Franchising veren firma, büyüme amacına franchising vererek kolayca ulaşabiliyor.
franchising nedir
franchising nedir

Franchising Sisteminin Dezavantajları

Franchising sisteminin dezavantajlarını franchise yönünden ve franchisor yönünden inceleyelim.

Büyük bir firma olma yolunda ilerleyen bir franchisor, franchisenin markaya vereceği herhangi bir zarardan etkilenebilir. Bu nedenle şubelerin kontrolünün sık sık yapılmasında fayda vardır. Franchise açısından ise, firmanın koyacağı kurallara uymak zorunda olacağından yenilik yaratma konusunda kısıtlanacaktır.

Franchise sahibi ileride şubesini satmak isteğinde müşteri bulması daha zor olacaktır. Ayrıca franchisor battığı zaman otomatik olarak franchise de batmış olacak. Bu nedenle franchisenin franchising alacağı firmayı iyi seçmesinde fayda var.

  • Franchise açısından, satacağı ürünler bakımından kısıtlama vardır. Genelde franchisorun belirlediği ürünleri satmak durumundadır.
  • Bayi sahipleri bayilik sözleşmesinin süresi bittiğinde sözleşme yenilemeleri gerekmez. Bu da franchise açısından bir diğer dezavantajdır.
  • Franchise sahibi telif ücretlerini sürekli olarak ödeme mecburiyetinde olduğundan franchisenin kar marjını etkileyecektir.
  • Franchising vermek yasal bir süreç olduğundan franchisorun gerekli yasal düzenlemeleri yapması ve deneyimli bir avukat veya danışmanla çalışması gerekir.
  • Franchising sistemi her ne kadar franchisorun büyümesi için önemli bir sistem olsa da tüm altyapının kurulması, yasal süreçler franchisorun sorumluluğunda olmakta ve franchi sorun belli bir ücret ödemesini gerektirmektedir. Bu da franchisor açısından dezavantaj olan bir durumdur.

Bir cevap yazın