Susam Yetiştiriciliği Yapmak
Susam nasıl yetiştirilir? Susam yetiştirmek için en uygun toprak yapısı nasıl olmalı? Yetiştirme teknikleri nelerdir? Sulama ve bakımı nasıl yapılmalı? İlaçlama hangi aralıklarla yapılır? Susam Yetiştiriciliği Yapmak neden önemlidir? Susam bitkisinin tanımıyla başlayalım.
Susam bitkisi boyuna uzayarak gelişir. 30-125 cm kadar boy uzunluğuna erişebiliyor. Her sene ekim yapılması gerekir yani tek yıllıktır. Susam tohumları %60 yağ içermesi, ülkemizde yağ içeren bitkiler içerisin de önemli bir yere sahiptir. Son zamanlarda üretiminde artış olan bu bitki, Doğu Anadolu bölgesinde üretimi yaygın olarak yapılıyor. Bu bölgede Susam yetiştiriciliği GAP projesiyle önem kazanmıştır.
Susam en eski bitkilerden biridir. Bu bitkinin meyveleri aynı zamanda tohum olarak kullanılır. Afrika kökenli bu bitki Ülkemizde en çok Doğu Anadolu’ da üretimi yapılır.
Çiğ yada kavrularak kullanılan susamın kullanım alanı oldukça geniştir. Unlu mamullerde, kozmetik ürünlerinde, yemeklerde kullanılırken ayrıca hayvan yemi olarak da kullanılmaktadır.
Susam Bitkisi Yetiştirmek İçin İklim ve Toprak Yapısı Nasıl Olmalıdır?
Susam bitkisi sıcak iklimlerde yetişir. Sıcaklık ortalaması 20°C altına düşmemesi bitkinin 90-120 günlük gelişimi için çok önemlidir. Çimlenmesinden gelişimine kadar bu sıcaklık altına düşmemesi bitkinin sağlıklı yetişmesi için gereklidir.
Susam yetiştiriciliği yapmak için her toprak tipi uygun denebilir. Ancak kumlu killi allüviyal toprak kaliteli susam yetişmesini sağlayan topraklardır.
Susam Yetiştirme Teknikleri
Susam bitkisini kısa sürede yetişir. Diğer ürünlerin ekim zamanlarda ekim yapılabilir. Ayçiçek, mısır, pamuk ile aynı zamanda karışık olarak ekimi mümkündür.
Susam yetiştiriciliğiiçin en uygun toprak yapısına sahip tarla seçimi yapılıp temizliği sağlanır. Verimlilik için tarlanın temizlenmesi şart. Toprak sonbahar ve kış dönemlerinde sürümü yapılır. Ekim işlemleri sırasında havanın kuru ve sıcak olmasının yanında rüzgârlı olması da ekim için oldukça fayda sağlar. Azot, Fosfor, Potasyum ekim öncesi gübrelemeyle verimi arttırmak mümkün.
Susam bitkisi yetiştirmek için ilk zamanlar su çok gerekli değildir. Olgunlaşma zamanında yeterli sulama susam için gereklidir. Susam bitkisi ekiminden çiçeklenene kadar tarlaya kimsenin girişine izin verilmemesi gerekir. Çünkü gelişim yavaş ilerler. Ekimden sonraki 1,5-2 ay arasında ara sürüm yapılmalıdır.
Susam güve hastalığı, susam bakteri solgunluğu, yaprak leke hastalığı, susam alternaryası, solgunluk hastalığı, susam bitkisi bu tür hastalıklara yakalanabilmektedir. Bu hastalıklarla mücadele için en uygun tarım ilaçları kullanılarak zararlı böceklerden de korunur. Ayrıca çok yağlı olduğundan serin ve kuru yerlerde saklanmalıdır.
Bitkinin söküm zamanı geldiğini bitkinin sararmasından, tanelerin koyu sarı veya açık kahverengiye dönüşmesiyle anlaşılır. Elle sökümü yapılan bu bitkiler bir süre daha gelişime devam edeceğinden bitkiler doğru şekilde bağlanarak baskıya alınır.
Susam verimi 60-80kg olurken ülkemizde kuru tarım yöntemiyle yapılan susamdan 20-30kg verim elde edilir. Sulama gübreleme ve kaliteli tohumla verim arttırmak mümkün olur.